Miesięczne Archiwum: Maj, 2022

Do 2050 roku populacja na Ziemi wzrośnie do blisko 10 mld osób,  a w ślad za nią także popyt na odzież. Przemysł modowy jest już dziś jednym z największych emitentów gazów cieplarnianych – emituje 1,2 mld t ekwiwalentu CO₂ na rok, czyli więcej niż łącznie branże żeglugowa i lotnicza. Produkowanie większej ilości ubrań to nie tylko większa emisja, ale też coraz większe zużycie surowców. Jedną z proponowanych inicjatyw, by ograniczyć ten negatywny wpływ, jest recykling tkanin i przywracanie materiałów do obiegu. Nie jest to jednak takie proste, szczególnie w przypadku włókien mieszanych.

Raport Światowego Forum Ekonomicznego z 2021 roku stawia przemysł modowy wraz z łańcuchami dostaw na trzecim miejscu pod względem zatruwania środowiska, zaraz po produkcji żywności i budownictwie. Jednym ze sposobów zmniejszenia tych emisji jest stosowanie recyklingu włókien, jeśli jest to wykonalne. Raport Banku Światowego wskazuje, że 87 proc. tkanin ze zużytej odzieży jest spalanych lub wysyłanych na wysypiska śmieci. 

– Mówiąc w dużym uproszczeniu, ubrania można przetworzyć. Łatwiej jest to zrobić, kiedy wykonane są one z materiałów jednorodnych, bo im bardziej skomplikowany materiał, tym jest trudniejszy do przetworzenia. Jako przykład można podać np. swetry czy spodnie, które zazwyczaj są wykonane z jednego rodzaju surowca, i one są łatwe do przetworzenia – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria Biznes Łukasz Marzec, prezes Polfibry. – Materiały bardziej złożone typu kurtki, płaszcze zrobione z tkanin bawełnianych, ale z wypełnieniami poliestrowymi, jest zdecydowanie ciężej odzyskać i jest to bardziej kosztowne.

Recykling tekstyliów jest możliwy zarówno w przypadku materiałów syntetycznych takich jak poliester, poliamid czy polipropylen, jak i naturalnych, jak wełna, bawełna czy len. Według Textile Exchange poliester poddany recyklingowi mechanicznemu generuje o 70 proc. mniej emisji niż pierwotna produkcja poliestrowych włókien. Łukasz Marzec wyjaśnia, że wymieszanie włókien sztucznych i naturalnych w pewnym stopniu uniemożliwia odzysk.

– Ostatnio coraz więcej materiałów tworzy się z włókien złożonych, czyli np. wełna jest mieszana z poliamidem albo poliestrem, czyli włókna naturalne z włóknami sztucznymi. Kiedyś stosowano tylko jeden rodzaj włókien. To się moim zdaniem w jakimś stopniu zmienia na gorsze ze względu na to, że wymieszanie uniemożliwia odzysk tych włókien – podkreśla prezes Polfibry. – Materiały jednorodne typu czysty poliester, czysta bawełna są dosyć proste do rozwłóknienia, do odzyskania, natomiast w przypadku materiałów laminowanych, powlekanych, wypełnianych jakimiś innymi surowcami w pewnym momencie robi się to po prostu nieopłacalne.

Polfibra, spółka z Częstochowy, skupia się na zagospodarowaniu odpadów z przemysłu tekstylnego. Odbiera i poddaje recyklingowi odpady z wielu grup materiałowych i z różnych etapów produkcji. To m.in. ścinki z krojowni, resztki przędz czy włókna, które pochodzą m.in. ze szwalni, przędzalni czy od producentów mebli tapicerowanych. Tam gdzie recykling nie jest możliwy, firma stosuje różne metody utylizacji odpadów tekstylnych.

– Materiały do produkcji ubrań odzyskuje się poprzez rozwłóknianie mechaniczne, mówimy tutaj o ścinkach z produkcji odzieży, nie o gotowych wyrobach. Więc cała resztka z beli materiału, która pozostaje na stole, jest do odzysku – mówi Łukasz Marzec. – Są firmy i instalacje, które specjalizują się w odzysku danego rodzaju włókien, więc włókna sztuczne będziemy odzyskiwali w inny sposób, w innej instalacji, a włókna naturalne w innej.

Ekspert tłumaczy, że w procesie rozwłókniania powstaje tzw. włókno regenerowane, czyli luźne włókna danego surowca. Można je później na przykład skręcić, stworzyć przędzę, z której następnie powstaje tkanina, a z niej szyte są ubrania. Z włókien można stworzyć także różnego rodzaju filce, które znajdą zastosowanie w przemyśle, np. jako wygłuszenia w drzwiach samochodów, jako izolacja termiczna w lodówkach czy warstwa dystansowa pomiędzy elementami mebli tapicerowanych. 

Bardzo ważne jest, aby uświadomić ludziom, że odpady tekstylne mogą zostać poddane recyklingowi, ale należy traktować je w odpowiedni sposób, nie jako śmieci, ale jako surowiec do odzysku.

– Główną zasadą jest to, że materiały, które poddajemy recyklingowi, powinny być czyste. Odzież używana bardzo często jest składowana w różnych miejscach, gdzie dostaje się wilgoć czy jakieś zanieczyszczenia, a to uniemożliwia odzysk. Natomiast jeżeli te materiały są składowane w odpowiedni sposób czy też są prane przed odzyskiem, to jak najbardziej możemy je poddać recyklingowi – podkreśla prezes Polfibry.

Jak dodaje, sam proces odzysku włókien także jest ekologiczny.

– Alternatywą dla odzysku jest utylizacja termiczna czy składowanie na wysypisku, więc jest to jak najbardziej ekologiczne rozwiązanie. A sam proces polega tylko na mechanicznym rozwłóknianiu tych materiałów, więc nie powstają tam żadne dodatkowe odpady, jakieś rzeczy toksyczne, jedynie kurz z materiału, który jest rozwłókniany – mówi Łukasz Marzec. – Zdecydowanie recykling wszystkich materiałów to przyszłość, brakuje nam surowców na świecie, generujemy bardzo dużo odpadów, więc moim zdaniem to jedyny kierunek, w którym powinniśmy się kierować.

– Można powiedzieć, że tradycyjne pożyczanie robi się passé, bo potrzeby pożyczkowe klientów zmieniają się wraz z ich zwyczajami zakupowymi – mówi Katarzyna Jóźwik, dyrektor generalna Smartney. Jak wskazuje, w ciągu ostatnich 10 lat branża pożyczkowa przeszła olbrzymią transformację, obejmującą m.in. wykorzystanie nowych technologii, nowe formy płatności czy zmiany nawyków konsumentów. Mimo że wciąż są grupy klientów doceniające wizyty w oddziałach, rozmowy z doradcą i tolerujące wymagania tradycyjnych procesów, dziś na kształt branży wpływa błyskawiczny rozwój e-commerce i kanałów online, ale też nowe regulacje, które mogą się okazać dla niej hamulcem. Jednak eksperci oceniają, że branża będzie rosnąć tak długo, jak utrzyma się popyt na jej produkty. A ten sukcesywnie rośnie.

– Tradycyjne pożyczki pozostaną na rynku tak długo, jak będą atrakcyjnym rozwiązaniem dla klientów i będą odpowiadać na ich preferencje. Natomiast przyszłość tego rynku jest w onlinie. Już od kilku lat widać jego szybki rozwój i on będzie kontynuowany, ponieważ świat się digitalizuje, w przestrzeni online’owej pojawiają się nowe pojęcia jak metaverse i kto wie, jak nową przestrzeń zagospodarują produkty kredytowe – mówi agencji Newseria Biznes Katarzyna Jóźwik, dyrektor generalna Smartney.

Jak wynika z danych CRIF przytaczanych przez Fundację Rozwoju Rynku Finansowego, w marcu firmy pożyczkowe udzieliły pożyczek o wartości o prawie 18 proc. wyższej niż w lutym br. i o prawie jedna czwartą wyższej niż rok temu. Liczba pożyczek wzrosła odpowiednio o 12,1 proc. oraz 15,3 proc. W tym miesiącu jedynie w pierwszym tygodniu widoczny był wpływ wojny w Ukrainie, podobnie jak w ostatnim tygodniu lutego, kolejne dni przyniosły jednak odbicie. Średnia wartość udzielonej pożyczki w marcu ukształtowała się na poziomie prawie 3,4 tys. zł, co oznacza, że wzrosła o 4,8 proc. wobec lutego br. i o 8,3 proc. wobec marca 2021 roku.

Te statystyki pokazują, że rynek pożyczkowy, którego nie ominęły skutki pandemii COVID-19, wyszedł już na prostą. Kolejnym hamulcem mogą jednak się okazać nowo projektowane regulacje, wprowadzające limity odsetek i kosztów pozaodsetkowych w połączeniu z dodatkowymi obowiązkami i nadzorem.

– Projektowane zmiany dotyczą głównie ograniczenia cen produktów kredytowych oraz wprowadzenia dodatkowego nadzoru nad rynkiem pożyczkowym  – mówi Katarzyna Jóźwik. – Regulacje, które są na horyzoncie, dotyczą nie tylko Polski, ale i krajów europejskich, ponieważ są inicjowane także na poziomie unijnym. Mają na celu ochronę interesów klientów i pod tym względem są bardzo pożądane. Natomiast, mając na uwadze to, jak bardzo zróżnicowana jest ta branża i jak bardzo oddaliła się od tradycyjnych modeli, które funkcjonowały jeszcze kilka lat temu, warto szukać balansu, żeby efektem tych nowych przepisów nie było przeregulowanie rynku, ponieważ wtedy ucierpi klient.

Nowe regulacje nakładane na branżę pożyczkową uderzają też w jej klientów, utrudniając im dostęp do finansowania. Dla firm oznaczają wzrost kosztów operacyjnych i obniżkę dochodowości, ale z drugiej strony wymuszą też tworzenie nowych modeli biznesowych. Eksperci oceniają, że nie zatrzymają jednak rozwoju branży, która będzie rosnąć tak długo, jak utrzyma się popyt na jej produkty.

Zmieniają się za to oczekiwania klientów – głównie za sprawą innowacyjnych form płatności i rozwoju e-zakupów. Młodsze pokolenia nie potrzebują fizycznej gotówki i funkcjonują głównie online. Nadrzędne są dla nich komfort i wygoda, stąd m.in. rozkwit form płatności takich jak BNPL – buy now, pay later.

– Można powiedzieć, że tradycyjne pożyczanie robi się passé, bo potrzeby pożyczkowe klientów zmieniają się wraz z ich zwyczajami zakupowymi. Weźmy przykład remontu ogrodu. Jeszcze kilka lat temu klient brał kredyt na określoną przez siebie kwotę pieniędzy, z którą szedł do sklepu i robił zakupy. W tej chwili taki klient robi zakupy online. Nie bierze jednego kredytu na ogólną potrzebę, jaką jest remont w ogrodzie, ale wykorzystuje środki finansowe na poszczególne rzeczy, które są mu w tym celu potrzebne, i dokonuje płatności właśnie online. W efekcie nie bierze za dużo, ale tyle, ile mu trzeba, i to w sposób bardzo wygodny – mówi dyrektor generalna Smartney.

– Klienci pożyczają coraz więcej w e-commerce. Finansowanie zakupów online jest nie tylko wygodne, ale również coraz bardziej popularne. Faktem jest jednak, że nie wszystko da się w ten sposób sfinansować. Są takie grupy klientów i takie sytuacje, w których potrzebne są standardowe sposoby finansowania, czyli np. pożyczka gotówkowa. Dlatego te produkty są względem siebie komplementarne i będą współistnieć na rynku. Produkty e-commerce nie zastąpią moim zdaniem tradycyjnych form finansowania – dodaje Tomasz Kacprzak, Chief Commercial Officer Smartney. 

Ekspert podkreśla też fakt, że w ciągu ostatnich 10 lat sektor pożyczkowy przeszedł ogromną transformację. Jeszcze dekadę temu firmy z tej branży obsługiwały głównie klientów segmentu subprime, reklamowały się na słupach albo rozrzucając ulotki, a umowy podpisywano w samochodach. Rynek nie był nawet raportowany, a jego wielkość mogła być jedynie szacowana. Tym samym narosło wobec niego wiele mitów.

Jednak wraz z rozwojem polskiego rynku pożyczkowego i rosnącą liczbą graczy na nim branża dojrzała i wprowadziła samoregulacje, na które dodatkowo nałożyły się regulacje krajowe i europejskie. Dziś na polskim rynku jest zarejestrowanych 526 firm pożyczkowych o różnych modelach biznesowych, ofercie i obsługiwanych segmentach, jak również aktywności. Wśród nich jest też m.in. PZU Cash, Mercedes-Benz Financial Services czy Allegro Pay, które oferują różne produkty, w tym zbliżone do bankowych, a część nawet wyspecjalizowała się już w obsłudze określonych segmentów klientów, np. małych przedsiębiorców.

Kształt rynku pożyczkowego zaczęły również zmieniać fintechy i inne podmioty oferujące darmowe albo bardzo tanie produkty powiązane z procesem zakupowym, np. sales finance czy BNPL zastępujące drogą kartę kredytową. Kolejną ogromną zmianą było coraz szersze wykorzystanie technologii takich jak AI, bazy danych, open banking czy algorytmów machine learningu, na których dziś opierają się modele oceny ryzyka.

– Dziś jesteśmy już w stanie korzystać z produktów finansowych online w zasadzie bez żadnych dokumentów, ponieważ branża nauczyła się korzystać z dostępnych, zdigitalizowanych danych – mówi Katarzyna Jóźwik. – Rynek pożyczkowy to nie tylko tradycyjna pożyczka online czy u doradcy w punkcie brokerskim. To są rozwiązania bardzo nowoczesne. Wykorzystują open banking, współpracują z innymi fintechami, bazują na stale rosnącym ekosystemie. Pojawiło się wiele nowych dużych brandów, mamy np. Allegro Pay, PayPo, Pay Smartney. To wszystko są rozwiązania, które podążyły za zmieniającymi się potrzebami klientów.

Rośnie liczba ataków ransomware, czyli blokad, których celem jest wymuszenie okupu. Wraz z nią rośnie także wysokość kwot płaconych hakerom za odblokowanie danych i zasobów. Choć eksperci ds. bezpieczeństwa odradzają wpłacanie pieniędzy cyberprzestępcom, to na taki ruch decyduje się już niemal co druga zaatakowana organizacja. W ciągu ostatniego roku podwoił się udział okupów, których wartość przekroczyła milion dolarów. Już co dziewiąta wpłata opiewa na takie kwoty.

– Nie powinniśmy płacić hakerom okupów, ale zaznaczam, że to moja prywatna opinia. Rozumiem, że jest to bardzo trudne, bo wszystkie procesy są zatrzymane, cała firma stoi, ale mimo to uważam, że płacenie terrorystom to nie najlepszy pomysł. Te pieniądze będą wykorzystane do finansowania działalności przestępczej – mówi agencji Newseria Innowacje Javier Carriazo z Milagro Digital Risk Intelligence.

Analitycy Sophos informują w raporcie „State of Ransomware 2022”, że w ubiegłym roku 66 proc. badanych firm na świecie zostało zaatakowanych przy użyciu oprogramowania ransomware. W 2020 roku odsetek ten wynosił 37 proc. Z tej grupy zaatakowanych firm i instytucji 46 proc. zapłaciło przestępcom okup. Co więcej, jedna czwarta organizacji, którym udało się przywrócić dane, nadal gotowa była zapłacić okup.

– Dzieje się to często. Dużo częściej niż w przeszłości. Wiele firm tak robi, bo to najprostszy sposób wyjścia z kłopotów. Problem w tym, że płacąc, mówimy hakerom, że jesteśmy gotowi przekazywać im pieniądze. Możemy się więc spodziewać drugiego i trzeciego ataku. Mimo to przedsiębiorstwa, szczególnie te małe, coraz częściej decydują się zapłacić okup – mówi Javier Carriazo.

Również badane przez VECTO polskie firmy w większości wskazały, że byłyby skłonne zapłacić okup za odzyskanie zaszyfrowanych lub skradzionych danych (60 proc.). Często bowiem straty wynikające z opóźnienia procesów czy odbudowy infrastruktury i baz danych często przewyższają wartość oczekiwanego przez cyberprzestępców okupu. Analitycy Sophos obliczyli, że średni koszt przywrócenia zasobów firmy do stanu sprzed ataku to 1,4 mln dol., a czas potrzebny na ten proces to średnio jeden miesiąc. Na skutek takiego przestoju firmy często musiały wstrzymać działalność, tracąc przy tym przychody, a czasami także były zmuszone ją zamknąć.

Przestępcy żądają coraz wyższych kwot okupu. Z tegorocznego raportu BrightCloud Threat Report wynika, że jeszcze w 2018 roku było to 6,7 tys. dol., rok później już 84,1 tys. W 2020 roku firmy płaciły cyberprzestępcom średnio 154,1 tys., a w ubiegłym roku kwota ta wzrosła ponaddwukrotnie i przekroczyła 322 tys. dol. Statystyki przytaczane przez Sophos są jeszcze bardziej alarmujące. Wynika z nich, że średni okup płacony przez organizacje wyniósł w ubiegłym roku prawie 812,4 tys. dol. Co dziewiąta firma wskazała, że zapłaciła ponad 1 mln dol. (w 2020 roku co 25. firma). Z kolei odsetek organizacji, które zapłaciły mniej niż 10 tys. dol., spadł z 34 proc. w 2020 roku do 21 proc. w 2021 roku.

Przykłady można mnożyć. W 2021 roku w ataku na Colonial Pipeline okup wyniósł 4,4 mln dol. Z kolei amerykańskie zakłady przetwórstwa mięsnego JBS z USA zapłaciły przestępcom 11 mln dol. Na celowniku cyberprzestępców są też Polacy, m.in. administracja. W marcu ubiegłego roku ofiarą ataku ransomware padło starostwo powiatowe w Oświęcimiu. Usuwanie skutków pochłonęło ponad 600 tys. zł, a i tak nie udało się przywrócić wszystkich skradzionych danych.

– Główny typ ataku hakerskiego nazywamy inżynierią społeczną. Polega to na próbach oszukania ludzi w taki sposób, by zrobili coś, czego w zwykłych okolicznościach nie chcieliby zrobić – dodaje ekspert Milagro Digital Risk Intelligence. – Wielu sytuacji można by uniknąć, gdybyśmy byli bardziej świadomi. Musimy znać siebie, wiedzieć, kim jesteśmy, jak zwykle reagujemy. To najlepszy sposób obrony przed atakami wykorzystującymi inżynierię społeczną. Korzystanie z rozwiązań informatycznych też oczywiście ma sens.

Problem jednak w tym, że wielokrotnie narzędzia walki z cyberprzestępcami polegają wyłącznie na zabezpieczeniu infrastruktury, baz danych czy serwerów, z pominięciem faktu, że czynnik ludzki może być krytyczny. Mowa tu nie tylko o atakach polegających na wymuszaniu okupu.

– Ponad 90 proc. wszystkich ataków hakerskich zaczyna się od czynnika ludzkiego, na przykład w postaci maila phishingowego. Jeśli więc skupimy się tylko na ochronie komputerów, to nie dostrzegamy pełnego obrazu – mówi Javier Carriazo.

Globalne wydatki na cyfrową transformację biznesu wzrosną w tym roku o 17,6 proc., do 1,8 bln dol. – wynika z raportu IDC. W kolejnych czterech latach tempo wzrostu będzie tylko nieznacznie niższe. – Pandemia była katalizatorem rewolucji cyfrowej, a jednym z jej znaków jest wdrażanie chmury i przetwarzania danych zdalnie – mówi Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska. Jak podkreśla, polskie firmy szukają rozwiązań, które ułatwią gromadzenie i przyspieszą przetwarzanie danych, zapewnią ich bezpieczeństwo, ale równocześnie będą energooszczędne. Technologie dla cyfryzacji różnych branż – od finansów, przez energetykę, po edukację czy e-administrację – Huawei prezentuje w maju w największych miastach Polski i regionu w swoim Mobilnym Centrum Ekspozycyjnym.

– Pandemia pokazała nam, jak ważna jest cyfrowa transformacja i na ile jesteśmy do tej digitalizacji przygotowani lub nie. Wszyscy z dnia na dzień przeżyliśmy pewien szok, ale z drugiej strony też zrozumieliśmy, i mówię zarówno o przysłowiowych Kowalskich, jak i o biznesie małym czy dużym, jak ważny jest dostęp do danych czy możliwość pracy zdalnej – mówi agencji Newseria Biznes Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska.

Aż 93 proc. dużych polskich przedsiębiorstw podejmuje w tej chwili działania w obszarze cyfrowej transformacji, a ważnym jej elementem są właśnie rozwiązania chmurowe – wynika z raportu „Inwestycje IT w kierunku rozwoju polskich firm w latach 2021–2022”, opracowanego przez Computerworld na zlecenie Polcomu i Intela pod patronatem NCBiR. Wynika z niego też, że 30 proc. dużych firm cyfryzuje i automatyzuje większość swoich procesów biznesowych, choć 24 proc. wciąż prowadzi takie działania punktowo, tylko w wybranych obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa.

W raporcie Computerworld 54 proc. dużych firm zadeklarowało też, że zamierza utrzymać dotychczasowy poziom wydatków na cyfryzację, a 22 proc. planuje je zwiększyć. Niemal wszystkie badane przedsiębiorstwa wskazywały również, że menedżerowie IT powinni przyspieszać cyfrową transformację poprzez wprowadzanie nowych rozwiązań. Główną rolą działów IT powinno być z kolei zapewnienie dostępności do systemów informatycznych i narzędzi komunikacji zdalnie, z każdego miejsca, oraz zbieranie danych i podnoszenie ich jakości.

– Jest to ważne, ponieważ praca zdalna wymaga dostępu do danych w dowolnym momencie i z każdego miejsca. Z drugiej strony chcemy, żeby te dane były bezpieczne, przechowywane czy zarządzane przez profesjonalistów. I wtedy właśnie pojawia się chmura i rozwiązania chmurowe, które są teraz na topie. Nie da rady korzystać z dobrodziejstw cyfryzacji, jeżeli nie będziemy mieć dobrych centrów przetwarzania danych, dobrej sieci, dobrej infrastruktury sieciowej – mówi Ryszard Hordyński. – To jest trochę tak, jakbyśmy wszędzie podróżowali kolejami, rozmawiali o tym, jakie pociągi są ładne i czyste i jaką mają fajną ofertę barową, ale w ogóle byśmy nie mówili o torach.

Jak pokazuje ubiegłoroczny raport „Chmura 2030. Jak wykorzystać jej potencjał i przyspieszyć wzrost w Polsce”, opracowany przez McKinsey & Company, upowszechnienie chmury w polskich firmach i instytucjach publicznych do końca tej dekady może przynieść krajowej gospodarce dodatkowe 4 proc. PKB, czyli ok. 121 mld zł rocznie. Eksperci wskazują w nim, że chmura to kolejny etap w rozwoju technologii informacyjnych – po internecie w latach 90. czy smartfonach w pierwszej dekadzie XXI wieku – który przekształca całe gałęzie gospodarki, a największe korzyści wynikające z upowszechnienia chmury obliczeniowej może odnieść zwłaszcza handel detaliczny, sektor produktów FMCG oraz transport i logistyka.

– Są branże, które już w tej chwili są mocno scyfryzowane. To są na pewno banki, firmy telekomunikacyjne, media. W kolejce stoi energetyka, która bardzo potrzebuje transformacji – niezależnie od tego, czy jesteśmy krajem opartym na węglu, czy na źródłach odnawialnych. Przyszłością energetyki są zdalnie zarządzane sieci rozproszone, a nie jak dzisiaj wielkie elektrownie, które rozsyłają energię na cały kraj. Małych, rozproszonych źródeł będzie coraz więcej i trzeba będzie nimi zarządzać, a to z kolei musi być scyfryzowane – mówi ekspert Huawei Polska.

Branżą, która będzie się cyfryzować, jest także górnictwo, gdzie systemy informatyczne mogą poprawić efektywność pracy i poziom bezpieczeństwa.

– Kolejną branżą jest też logistyka, bo owszem, dziś zamawiamy w aplikacji, odbieramy w paczkomacie, ale cała branża nie jest zsynchronizowana. Stany magazynowe różnych producentów czy dostawców nie są jeszcze zsynchronizowane z całym systemem transportu. To się dopiero zaczyna dziać. Kiedy wszystkie te dane znajdą się w jednej chmurze, wtedy logistyka będzie kolejnym, po energetyce, czarnym koniem cyfrowej transformacji – mówi Ryszard Hordyński.

Jak wskazują dane GUS, w 2021 roku z płatnych usług chmury obliczeniowej korzystało prawie 29 proc. przedsiębiorstw. Wśród dużych firm, zatrudniających co najmniej 250 osób, ten odsetek wynosi prawie 70 proc. Podobny odsetek charakteryzuje branże z sekcji informacja i komunikacja. Jak wskazuje raport Computerworld, 67 proc. przedsiębiorstw deklaruje, że ich zdaniem chmura obliczeniowa przyspieszy zmiany technologiczne. Dodatkowo, zdaniem respondentów, chmura skraca czas realizacji projektów i wprowadzania produktów na rynek. 43 proc. menedżerów uważa z kolei, że przeniesienie aplikacji do chmury poprawi efektywność kosztową ich firmy.

Rosnącą popularność chmury potwierdzają m.in. dane IDC, według których w 2021 roku globalne wydatki na infrastrukturę chmurową wyniosły już prawie 74 mld dol., wzrastając w ujęciu rocznym o 8,8 proc. Co ciekawe, aż 1/4 tej kwoty przypadła tylko na ostatni kwartał ubiegłego roku, a IDC prognozuje, że do końca bieżącego nakłady na chmurę globalnie sięgną już 90 mld dol.

– Ogromnym powodzeniem cieszą się w tej chwili rozwiązania cloudowe, które są energooszczędne. W nowych technologiach bardzo dużym kosztem jest bowiem energia. Jeżeli te rozwiązania, których używamy, nasze serwery, macierze czy chmura zużywają mniej energii, to koszty użytkowania są mniejsze – mówi dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska.

Żeby przyspieszyć cyfrową transformację i przekonać przedsiębiorstwa do korzyści, jakie mogą odnieść dzięki wdrożeniu rozwiązań chmurowych, w tym miesiącu wystartował Huawei Enterprise Roadshow, w ramach którego Mobilne Centrum Ekspozycyjne Huawei od maja do września br. odwiedzi w sumie 30 miast w 13 krajach regionu Europy Środkowo-Wschodniej i krajów nordyckich (m.in. w Norwegii, Szwecji, Grecji, Turcji, Austrii, Słowacji i Węgrzech).

– Prezentujemy w nim sieci, które są połączeniem technologii Wi-Fi, technologii WAN, czyli rozległych sieci, które są w pewnym sensie współzarządzane. Prezentujemy pamięci masowe, bo jeżeli się cyfryzujemy, to danych jest coraz więcej, więc potrzebujemy mieć miejsce, gdzie będziemy je przetwarzać i przechowywać. Kolejnym elementem są dedykowane, dowolnej wielkości rozwiązania data center, które są bardzo energooszczędne, które mogą być zarówno budowane na zewnątrz budynków, jak i wewnątrz. One mają specjalne rozwiązania, które np. chłodzą powietrzem, a nie freonem, czyli dzięki temu mniej zanieczyszczamy środowisko – tłumaczy Ryszard Hordyński. – Są też rozwiązania, w których wchodzi w grę sztuczna inteligencja, która to wszystko łączy i która jest w stanie bardzo szybko wyłapywać i antycypować wszelkie awarie, monitorować system i informować administratorów o potencjalnych wydarzeniach, które mogą zaistnieć.

W Polsce Mobilne Centrum Ekspozycyjne zagości w największych miastach – było już w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, będzie w Poznaniu i Gdańsku.

Wodór coraz częściej jest wymieniany jako paliwo przyszłości i szansa na zmniejszenie emisyjności w motoryzacji, nieograniczanej niedoskonałościami ogniw litowo-jonowych. Obecnie na rynku jest sprzedawanych kilka modeli samochodów osobowych napędzanych wodorem. Do tej stawki jeszcze w tej dekadzie chce dołączyć polski start-up ze swoim modelem. Na razie znany jest wstępny projekt auta, a trwają prace nad platformą jezdną. Ampere Life pracuje także nad systemem tankowania takich pojazdów.

– To, na czym będziemy się skupiać w tym roku, to są prace nad platformą jezdną. Zbudowanie takiej platformy zajmuje trochę czasu. Rok 2022, a nawet początek 2023, to jest platforma jezdna, którą będziemy chcieli później zaprezentować, jak nasz samochód będzie działał. To nie będzie jeżdżąca platforma jezdna jeszcze jako sam silnik, tylko bardziej wizja zastosowania naszej technologii – informuje w rozmowie z agencją Newseria Innowacje Michał Jędrzejewski, prezes i założyciel Ampere Life.

Polski start-up w ubiegłym roku zaprezentował wizję swojego samochodu wodorowego. Ma to być SUV o zasięgu wynoszącym od 800 do 1 tys. km.

– Planowany wyjazd na ulice jest w granicach 2030 roku, ale na to musi się złożyć trochę więcej czynników niż sam pojazd, bo musi zostać stworzona infrastruktura tankowania tego typu pojazdów – zapowiada Michał Jędrzejewski.

Dlatego jednocześnie start-up pracuje też nad zautomatyzowanymi stacjami tankowania wodoru. Jak podkreśla jego założyciel, samochód będzie ostatnim etapem całego projektu – najpierw pojawią się także stacje ładowania aut elektrycznych i aplikacja do zarządzania całym ekosystemem ładowania.

– Naszym celem jest wytworzenie nowego rynku umożliwiającego nie tylko ładowanie samochodów, ale innego typu pojazdów, np. hulajnóg, rowerów. To, co chcemy dopiąć jak najszybciej, to są nasze stacje ładowania pojazdów elektrycznych. I tutaj już pojawili się pierwsi inwestorzy i mamy pierwsze zamówienia pod nasze stacje ładowania pojazdów elektrycznych – mówi założyciel Ampere Life. – To, w co teraz też mocno wchodzimy, a raczej będziemy wchodzić w niedługim czasie, to są carporty – nasze wiaty fotowoltaiczne, które też będą zasilały pojazdy elektryczne.

Technologia napędów wodorowych nie jest najnowszym odkryciem. Na rynku motoryzacyjnym są już dostępne auta osobowe z takim rodzajem paliwa, m.in. Toyota Mirai i Hyundai Nexo. Według danych Międzynarodowej Agencji Energii w 2020 roku na całym świecie jeździło nieco ponad 31 tys. aut z napędem wodorowym. Zdaniem ekspertów w najbliższych latach zmieni się podejście do wodoru i stanie się on paliwem przyszłości. Co ciekawe, według raportu TLP i SpotData firmy z branży transport, spedycja i logistyka większą nadzieję upatrują w paliwie wodorowym niż w bateriach elektrycznych. Widzą szybszą możliwość zastosowania na szerszą skalę rynkową pojazdów napędzanych wodorem. Wprawdzie podobny odsetek uważa, że pojazdy napędzane bateriami elektrycznymi (18 proc.) i pojazdy napędzane paliwem wodorowym (19 proc.) znajdą szerokie zastosowanie rynkowe w ciągu najbliższych pięciu lat, ale już znacznie więcej badanych, bo 41 proc., uważa, że pojazdy na wodór upowszechnią się w ciągu 5–15 lat. O samochodach elektrycznych sądzi tak mniej osób, bo 34 proc.

– Największą przeszkodą w rozwoju motoryzacji wodorowej jest sam wodór. Aby był ekologiczny, to musimy mówić o wodorze zielonym, wytwarzanym z odnawialnych źródeł energii, a na chwilę obecną niestety to jeszcze nie jest tania i łatwa metoda. Oprócz tego potrzebna jest infrastruktura tankowania tego typu pojazdów. W Polsce ona dopiero powstaje. A rzeczywiście rozwijamy motoryzację wodorową w komunikacji – wskazuje Michał Jędrzejewski. – W Niemczech powstało dość dużo stacji tankowania pojazdów z osobowych wodorowych, bo tu mówimy o ok. 100 stacjach tankowania. W Polsce dopiero ten temat zaczyna raczkować, ale koncerny paliwowe już zaczęły opracowywać metody tankowania samochodów osobowych.

Na zakupy autobusów napędzanych wodorem decyduje się coraz więcej samorządów. Przykładowo Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia uzyskała we wrześniu ubiegłego roku dotację z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zakup 20 takich pojazdów. Inwestycja pochłonie w sumie niemal 111 mln zł. W kwietniu, podczas Kongresu Technologii Miejskich, zarząd GZM zapowiedział jednak, że postępowanie przetargowe zostanie wszczęte dopiero po tym, jak uda się zapewnić kontrakt na dostawy paliwa wodorowego w odpowiedniej cenie.

– Przeszkody leżą w nienależytym rozwoju systemu tankowania wodoru, jak i wytworzenia zielonego wodoru. Jest to technologia droga, ale rozwojowa. My wychodzimy z założenia, że ten moment, kiedy będziemy wypuszczali nasz samochód wodorowy, nastąpi, kiedy ta technologia będzie już na tyle rozwinięta, że wytworzenie zielonego wodoru będzie łatwe i tanie. To jest tylko kwestia czasu. W chwili obecnej skupiamy się na wodorze niebieskim, szarym, którego produkcja jest jednak szkodliwa dla atmosfery, ale dążymy do zielonego wodoru – podkreśla założyciel Ampere Life.

Według analityków Market Research Future światowy rynek pojazdów napędzanych wodorowymi ogniwami paliwowymi do 2028 roku zwiększy swoje przychody niemal 40-krotnie: z 1,2 mld dol. w 2020 roku do niemal 47 mld dol.

Start-up Ampere Life był gościem jednej z ostatnich edycji Thursday Gathering, organizowanego przez Fundację Venture Café Warsaw. Spotkanie poświęcone było technologiom dedykowanym zrównoważonemu rozwojowi. Thursday Gathering to cykliczna impreza, która w każdy czwartek do warszawskiego Varso przy ul. Chmielnej przyciąga społeczność innowatorów, m.in. naukowców, start-upowców i inwestorów.

Stolica Polski z każdym rokiem umacnia swoją pozycję jako ważny i prężnie rozwijający się hub dla start-upów. Na potencjał tutejszego rynku wpływają m.in. wykształcona kadra techniczna, coraz większe zainteresowanie ze strony międzynarodowych funduszy i rozwinięty ekosystem wspierania innowacji. Warszawa dołączyła właśnie do prestiżowego grona miast, które mają własną edycję przewodnika „Startup Guide”. Ma on ułatwić początkującym przedsiębiorcom, również z zagranicy, start na tutejszym rynku. – To niesamowite, że ktoś w Bostonie będzie mógł wziąć go do ręki i pomyśleć: „może warto byłoby zacząć robić coś ciekawego w Europie, właśnie w Warszawie” – mówi Aureliusz Górski, dyrektor wykonawczy Fundacji Venture Café Warsaw, współinicjator przewodnika.

– Warszawa to doskonałe miejsce dla start-upów. To szybki, dynamicznie rozwijający się ekosystem. Oferuje ogrom możliwości i wsparcia nie tylko ze strony rządu i korporacji, ale również instytucji takich jak Fundacja Venture Café, które zapewniają m.in. mentoring, warsztaty i możliwość pozyskiwania wiedzy od osób bardziej doświadczonych, aby móc rozwijać się dalej. Obok kwestii związanych z finansowaniem to jest bardzo ważne – mówi agencji Newseria Biznes Anna Weissensteiner, dyrektor generalna Startup Guide.

Polska jest liczącą się sceną start-upową. Zajmuje pierwsze miejsce w Europie Środkowo-Wschodniej pod względem liczby rund finansowania i drugie pod względem wartości inwestycji VC („Polish and CEE tech ecosystem outlook” PFR i Dealroom). Szybki rozwój rynku potwierdza też wolumen inwestycji w polskie start-upy, który w 2021 roku okazał się rekordowy i sięgnął 3,6 mld zł. To oznacza, że rodzime spółki zebrały w ubiegłym roku więcej kapitału niż łącznie przez cały 2019 i 2020 rok. Polska doczekała się także pierwszego tzw. jednorożca (start-upu technologicznego o wycenie przekraczającej 1 mld dol.), którym została platforma rezerwacyjna usług medycznych DocPlanner.

Z raportu przygotowanego przez Dealroom i Polski Fundusz Rozwoju wynika, że w ostatnich latach na polskim rynku rośnie nie tylko liczba młodych, innowacyjnych spółek, ale i aktywność międzynarodowych funduszy, które coraz częściej decydują się inwestować w rozwijające się przedsięwzięcia na wczesnym etapie rozwoju.

Według ekspertów na wysoki potencjał polskiego rynku wpływa m.in. wykształcona kadra techniczna. Polska weszła już do światowej czołówki pod względem liczby i kwalifikacji programistów, wyprzedzając m.in. Szwajcarię, Japonię, Tajwan czy Francję. Przekłada się to na fakt, że w porównaniu do całej Unii Europejskiej na polskim rynku jest znacznie większa koncentracja firm i start-upów tworzących komercyjne oprogramowanie. Kolejny plus to rozwinięty ekosytem wspierania innowacji, którego centralnym punktem jest Warszawa i Mazowsze. To właśnie tu skoncentrowana jest około 1/3 spośród ok. 2,9 tys. polskich start-upów (dane PFR i Startup Poland).

– Warszawa jest na dobrej drodze, żeby stać się jednym z najważniejszych miast dla przedsiębiorców i innowatorów. Zadomowiły się tutaj wielkie potęgi technologiczne jak Google czy Microsoft. To miasto czeka świetlana przyszłość, może tu powstać międzynarodowy ekosystem start-upowy – mówi Anna Weissensteiner. – To miasto ma niesamowitego ducha przedsiębiorczości, a ludzie mają ogromną motywację, żeby budować coś nowego.

Centralną rolę Warszawy w polskim ekosystemie start-upowym potwierdza m.in. obecność założonego w 2015 roku Google for Startups, który w zrewitalizowanej wytwórni wódek Koneser w Warszawie otworzył swój kampus – miejsce dla początkujących przedsiębiorców, które ma im ułatwić rynkowy start. Tylko w ciągu pierwszych pięciu lat dołączyło do niego 1,8 tys. start-upów z Europy Środkowo-Wschodniej, przy czym zdecydowana większość (1,2 tys.) z Polski. Ważnym punktem na start-upowej mapie stolicy jest też działająca od trzech lat Fundacja Venture Café. To część globalnej sieci utworzonej przez Kampus Innowacji – Cambridge Innovation Center (CIC), która ma swoje centra także w innych miastach na całym świecie, jak np. Boston, Miami, Rotterdam, Tokio czy Sydney.

Flagowym przedsięwzięciem Fundacji Venture Café jest cotygodniowy event networkingowy dla innowatorów – Thursday Gathering. Jego celem jest łączenie lokalnej społeczności start-upów, przedsiębiorców, naukowców, inwestorów etc. oraz umożliwienie im wymiany doświadczeń, pomysłów i nawiązania kontaktów. Wydarzenie odbywa się co czwartek o 17:00 w Varso Place przy ul. Chmielnej 73. W ubiegłym roku w ramach Thursday Gathering odbyło się 45 spotkań i blisko 350 sesji tematycznych prowadzonych przez ekspertów.

– Takie inicjatywy są dla start-upów nie do przecenienia, bo pomagają nawiązywać niezbędne relacje. W tej branży kluczowe jest to, kogo znamy, z kim nawiążemy kontakt, od kogo się uczymy i kto może nam pomóc. Po dwóch latach pandemii i lockdownów szczególnie ważne są takie miejsca, gdzie ludzie mogą się spotkać, wymieniać pomysłami i wiedzą – mówi dyrektor generalna Startup Guide.

W nadchodzącym roku Fundacja Venture Café zamierza się skupić na budowaniu międzynarodowej współpracy i platformy pomiędzy Warszawą oraz innymi miastami, w których prężnie działają społeczności start-upowe. Narzędziem, które ma w tym pomóc, jest „Startup Guide Warsaw” – przewodnik po warszawskim ekosystemie innowacji.

– Przewodnik „Startup Guide” zawiera podstawowe informacje na temat Warszawy jako miasta dla start-upów. W zamyśle przypomina przewodnik Lonely Planet dla przedsiębiorców – wyjaśnia Anna Weissensteiner. – Zawiera m.in. podstawowe porady dotyczące tego, gdzie można nawiązać kontakty, jakie przestrzenie coworkingowe są tu dostępne, jakie programy są organizowane, jakich inwestorów można tu spotkać i co jest potrzebne, żeby uzyskać wsparcie.

Startup Guide przygotowuje przewodniki o lokalnych ekosystemach start-upowych w różnych miastach i krajach. Jak dotąd powstało już 40 takich publikacji dotyczących miast w Europie, Ameryce Północnej, Azji i na Bliskim Wschodzie. Warszawa dołączyła do tego prestiżowego grona po trzech latach starań.

W zamyśle „Startup Guide Warsaw” ma ułatwić początkującym przedsiębiorcom – również z zagranicy – start na tutejszym rynku. Każdego roku Polskę odwiedza bowiem ok. 80 mln ludzi, z których nawet 20 proc. może być zainteresowanych współpracą w obszarze innowacji – wynika z „Impact Report 2021”, wydanego w tym roku przez Fundację Venture Café.

– Ten przewodnik jest sprzedawany przez internet i dostępny w ok. 120 najlepszych księgarniach na całym świecie. To niesamowite, że ktoś odwiedzający Boston będzie mógł wziąć go do ręki i pomyśleć: „o fajnie, może warto byłoby zacząć robić coś ciekawego w Europie, właśnie w Warszawie”. Ta publikacja ma zwiększać świadomość, pokazać, że działa tu ekosystem, na który warto zwracać uwagę – mówi Aureliusz Górski, dyrektor wykonawczy Venture Café Warsaw.

Oprócz informacji dotyczących funduszy, inwestorów, przestrzeni coworkingowych czy programów akceleracyjnych w warszawskiej edycji przewodnika „Startup Guide” można znaleźć też przykłady wyróżniających się, innowacyjnych spółek oraz dowiedzieć się, jak wyglądały ich początki i droga do sukcesu.

– Można będzie się zapoznać z niemałą liczbą inspirujących historii. Przewodnik zawiera rozmowy z lokalnymi przedsiębiorcami, którzy dzielą się swoim doświadczeniem i mówią o wyzwaniach, które musieli pokonać – mówi Anna Weissensteiner. – „Startup Guide” ma na celu zachęcanie ludzi do tworzenia własnych biznesów, rozpoczynania działalności i czerpania inspiracji od tych, którzy już osiągnęli w Warszawie sukces.

„Startup Guide Warsaw” powstał przy wsparciu Visy, Google for Startups, PFR, Santander Bank Polska, InnoEnergy i Miasta Stołecznego Warszawy. Przewodnik jest dostępny zarówno w wersji drukowanej, jak i cyfrowej.

– Sam system jazdy autonomicznej od strony technologicznej będzie gotowy pewnie w perspektywie najbliższych dwóch lat – prognozuje dr Maciej Kawecki, Digital EU Ambassador i prezes Instytutu Lema. Znacznie dłużej zajmie nam jednak dopuszczenie autonomii pod względem legislacyjnym. Już dziś jednak sztuczna inteligencja, której rozwój jest warunkiem wprowadzenia pojazdów autonomicznych, znajduje w motoryzacji coraz więcej zastosowań. Pomaga m.in. monitorować poziom zmęczenia kierowcy i zapobiegać rozproszeniu jego uwagi, które może skutkować wypadkiem na drodze. Aplikacja stworzona w tym celu przez licealistę z Polski została niedawno wyróżniona w globalnym konkursie AI Global Impact Festival, organizowanym przez Intela.

Obok nadmiernej prędkości, spożycia alkoholu i nieprawidłowych manewrów zmęczenie i rozproszenie uwagi kierowcy jest częstą przyczyną kolizji na drodze. Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że w ubiegłym roku zmęczenie albo zaśnięcie za kierownicą doprowadziło w Polsce do 538 wypadków, w których zginęły 92 osoby, a 745 zostało rannych. Skalę tego problemu pomagają ograniczyć sztuczna inteligencja i algorytmy machine learningu.

– Podczas wielogodzinnej jazdy, kiedy jesteśmy przemęczeni, powoli zamykają nam się powieki, zapominamy, że jesteśmy na drodze i możemy spowodować wypadek. Mój program podejmuje ten problem, jakim jest zmęczenie, wykrywa też, w jak dużym stresie żyjemy – mówi agencji Newseria Biznes Maksymilian Paczyński, laureat w globalnym konkursie Intela dotyczącym sztucznej inteligencji.

Kamery i czujniki monitorujące kierowcę, zainstalowane w kabinie samochodu, pozwalają na interwencję w przypadku, kiedy nie reaguje on na sygnały ostrzegawcze, a jego zachowanie za kierownicą zwiększa ryzyko wypadku. Taką właśnie aplikację monitorującą zachowanie kierowcy stworzył 18-letni licealista Maksymilian Paczyński, czym zapewnił sobie wyróżnienie w globalnym konkursie Intel AI Global Impact Festival, który koncentruje się wokół zastosowań sztucznej inteligencji. Aplikacja analizuje twarz kierowcy w czasie rzeczywistym, aby rozpoznać podstawowe znaki zmęczenia: długie zamknięcie oczu, ziewanie bądź przechylanie głowy.

– Mój program rozpoczyna działanie od pobrania rzeczywistego obrazu z kamery zamontowanej w pojeździe. Następnie, za pomocą algorytmów uczenia  maszynowego, w tym np. sieci neuronowych, które przypominają procesy zachodzące w ludzkim mózgu, rozpoznaje tzw. fazę mikrosnu. To pierwsza faza snu kierowcy, w której traci on tzw. focus powierzchni płaskiej, wchodzi w stan zmęczenia i zaczyna odpływać od tego, co się dzieje na ulicy – wyjaśnia Maksymilian Paczyński, który był gościem debaty w ramach Volvo Talks Live.

Takie systemy wykrywające zmęczenie bądź rozproszenie uwagi kierowcy od kilku lat rozwija w swoich samochodach Volvo.

– Dla Volvo bezpieczeństwo jest wszystkim. Kilka lat temu stwierdziliśmy, że najważniejszym elementem, który w tym celu trzeba koniecznie poprawić, jest elektronika. Samochód będzie najbezpieczniejszy nie wtedy, kiedy zrobimy grubszą blachę, ale wtedy, kiedy znacząco zmniejszy prędkość przed kolizją, a najlepiej jeśli w ogóle uniknie zderzenia. Właśnie temu służy technologia, czujniki, kamery i radary LIDAR. To wymaga ogromnego rozwoju technologii ujętej całościowo, bo nie chodzi tylko o to, żeby samochód coś widział wokół siebie, ale żeby potem ogromna ilość danych trafiała do komputerów. Nad tym musi czuwać sztuczna inteligencja, która uczy się tych danych, uczy się scenariuszy drogowych i potrafi coraz lepiej reagować, żeby ten samochód był coraz bezpieczniejszy – mówi Stanisław Dojs, rzecznik prasowy Volvo Car Poland.

– Sztuczna inteligencja jest m.in. częścią systemu City Safety, który służy do rozpoznawania obiektów na drodze. Już teraz nasze samochody są w stanie wykrywać ludzi, rowerzystów, duże zwierzęta czy inne samochody i podejmować działanie, aby zapobiec kolizji. Mamy też system Pilot Assist, który jest w stanie określić, gdzie znajduje się nasz pas jezdni, trzymać się tego pasa, utrzymywać odpowiedni odstęp od samochodu jadącego przed nami. Jest w stanie hamować, przyspieszać, skręcać – wymienia Wojciech Nowak, product manager Volvo.

W przyszłości wykorzystanie sztucznej inteligencji będzie o wiele szersze, ponieważ to ona umożliwi nam przejście do etapu jazdy autonomicznej.

– Z pewną dozą autonomii w samochodach mamy do czynienia już w tej chwili. Jednak abyśmy mogli mówić o w pełni autonomicznej jeździe, muszą zostać spełnione trzy warunki – mówi dr Maciej Kawecki, Digital EU Ambassador, prezes Instytutu Lema i prorektor ds. innowacji Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie. – Pierwszy to sam system autonomii, czyli algorytmy, które muszą mieć bardzo dobrze zmapowaną daną przestrzeń, miasto i każdą ulicę. Przede wszystkim sama sieć neuronowa musi być niezwykle sprawna. To jest ten komponent, który będzie gotowy najszybciej, bo korporacje motoryzacyjne mają już gotowe sieci neuronowe.

Jak wskazuje, drugim warunkiem koniecznym do rozwoju w pełni autonomicznych pojazdów jest upowszechnienie sieci 5G, która pozwoli na szybką i niezakłóconą komunikację pomiędzy czujnikami, systemem i pojazdem. Kolejną ważną barierą w rozwoju autonomicznego transportu wciąż jest też brak odpowiednich regulacji, które pozwoliłyby bezpiecznie dopuścić takie pojazdy do ruchu drogowego.

– Legislacja – czyli nałożenie na to wszystko ram prawnych, określenie zasad odpowiedzialności, zasad związanych z tworzeniem algorytmów, prototypów – zajmie najwięcej czasu. Dlatego w mojej ocenie sam system jazdy autonomicznej będzie gotowy pewnie w perspektywie najbliższych dwóch lat. W tym czasie korporacje będą gotowe do oferowania nam tego typu usług od strony technologicznej. Natomiast z punktu widzenia legislacji upowszechnienie się tej technologii będzie możliwe pewnie nie wcześniej niż za około osiem lat – prognozuje dr Maciej Kawecki.

– W przypadku autonomicznej jazdy odpowiedzialność będzie spoczywać nie na użytkowniku samochodu, ale na jego producencie. Dlatego musimy być całkowicie pewni, że takie rozwiązania są bezpieczne – dodaje Wojciech Nowak. 

W pełni autonomiczne pojazdy to kierunek, na który Volvo kładzie mocny nacisk w swojej strategii. Marka już kilka lat temu uruchomiła w szwedzkim mieście Göteborg pilotażowy projekt, w ramach którego 100 autonomicznych samochodów korzysta z dróg publicznych w codziennych warunkach. W przyszłości systemy jazdy autonomicznej mają być obok elektryfikacji głównym kierunkiem rozwoju samochodów Volvo.

– Już w tym roku pokażemy nową platformę technologiczną Volvo, która będzie skupiała się wokół nowych czujników, w tym czujnika LIDAR zamontowanego na dachu naszego samochodu. Jednak aby przetworzyć tę ogromną ilość informacji, gromadzonych przez wszystkie kamery, radary, czujniki i LIDAR, będziemy potrzebowali bardzo mocnych procesorów, które dostarczy NVIDIA, wiodący producent kart graficznych, oraz odpowiednich algorytmów i sztucznej inteligencji, która będzie decydować, w jaki sposób samochód ma się poruszać na drogach. Przyszłość Volvo będzie zelektryfikowana i będzie też wprowadzona jazda w pełni autonomiczna – zapowiada product manager marki.

Jak podkreśla, w ciągu kolejnych trzech lat sprzedaż samochodów elektrycznych ma stanowić połowę całkowitej sprzedaży marki, a do 2030 roku – już 100 proc.

Prace nad wykorzystaniem technologii blockchain w sektorze finansowym trwają już od kilku lat. Ocenia się, że w przyszłości na jej bazie powstanie zupełnie nowy system płatniczy. Na razie jednak ma ona zastosowanie głównie w obszarze bezpiecznej wymiany informacji, cyfrowych płatności i kryptowalut. Nad nowymi rozwiązaniami bazującymi na tej technologii pracują jednak zarówno start-upy, fintechy, jak i globalne korporacje oraz duże banki. – Technologia blockchain pozwala nam archiwizować i udostępniać dokumenty na trwałym nośniku. Obserwujemy również nowe trendy związane z jej innymi zastosowaniami, np. tokenizacją aktywów czy stablecoin – mówi Karol Szymański, ekspert PKO Banku Polskiego.

– Polski sektor bankowy jest bardzo zaawansowany technologicznie. Wiele banków eksperymentuje w tej chwili z technologią blockchain. Przykładem tego jest nasz flagowy projekt trwałego nośnika. Aktualnie jest to najszersze zastosowanie tej technologii w Polsce i dotyczy w zasadzie każdego naszego klienta. Dzięki tej implementacji oszczędziliśmy już prawie 35 mln zł, wysyłając klientom ponad 30 mln dokumentów opartych na blockchainie – mówi Karol Szymański, blockchain product owner w PKO Banku Polskim.

Banki i inne instytucje finansowe każdego roku przekazują klientom setki milionów dokumentów. To m.in. formularze informacyjne dotyczące kredytów czy umowy zawierane drogą elektroniczną, informacje o zmianach w regulaminie albo tabeli opłat i prowizji. Przepisy wymagają jednak, aby takie dokumenty były przekazywane klientom właśnie na tzw. trwałym nośniku – w przeciwnym razie bankom grożą wielomilionowe kary UOKiK-u.

Zgodnie z definicją tzw. trwały nośnik musi pozwolić klientowi na przechowywanie kierowanych do niego informacji w sposób, który umożliwi do nich dostęp w przyszłości w niezmienionej formie i wykluczy ingerencję w ich treść. To ważne, ponieważ niektóre umowy łączące klientów z bankami wygasają dopiero po wielu latach.

Według stanowiska UOKiK wymogów tzw. trwałego nośnika nie spełnia skrzynka odbiorcza w bankowości elektronicznej, ponieważ znajduje się ona pod wyłączną kontrolą banku i klienci nie mają gwarancji, że treść kierowanych do nich wiadomości nie zostanie usunięta albo jednostronnie zmieniona. Trwałym nośnikiem jest za to papier albo płyta CD/DVD. W czasach elektronicznej dokumentacji trudno sobie jednak wyobrazić, aby banki każdego roku wysyłały klientom, a potem archiwizowały, setki milionów dokumentów w papierowej formie. Dlatego – aby spełnić wymogi regulacyjne dotyczące tzw. trwałego nośnika – polskie banki wdrożyły rozwiązania oparte właśnie na technologii blockchain. Pionierskim i jednym z najszerszych tego typu wdrożeń był właśnie projekt PKO Banku Polskiego.

– Technologia blockchain pomogła nam we wdrożeniu trwałego nośnika i spełnieniu wymogów regulacyjnych, które zostały narzucone m.in. przez UOKiK. Dzięki temu możemy potwierdzić regulatorowi, że dokumenty, które wysyłamy klientom, nie zostaną w żaden sposób zmienione po ich dostarczeniu – mówi ekspert PKO Banku Polskiego.

Blockchain to technologia, która po raz pierwszy została wykorzystana w kryptowalutach. Jest uważana za najbezpieczniejszą obecnie metodę zapisu i przechowywania informacji. W uproszczeniu jest to rozproszona, zdecentralizowana baza danych oparta na algorytmach i kryptografii. Jej podstawowym elementem jest blok danych, który zawiera pakiet zaszyfrowanych informacji o przeprowadzanych operacjach. Poszczególne bloki danych są ze sobą chronologicznie połączone i tworzą nierozerwalny łańcuch (stąd nazwa: łańcuch bloków). Informacji zapisanych w tej technologii nie da się sfałszować ani zmodyfikować bez autoryzacji (wszystkie wprowadzane zmiany są widoczne dla pozostałych użytkowników), a cały system jest też odporny na cyberataki.

Te zalety sprawiły, że blockchainem szybko zainteresował się system bankowy, który komercyjnie wdrożył tę technologię właśnie na potrzeby tzw. trwałego nośnika. Jej potencjał jest jednak dużo większy.

– Technologia blockchain pozwala nam archiwizować i udostępniać dokumenty na trwałym nośniku. Obserwujemy również nowe trendy związane z jej innymi zastosowaniami, np. tokenizacją aktywów czy stablecoin (kryptowaluta powiązana z wartością realnego dobra w obrocie, odporna na duże wahania kursu – przyp. red.), co pozwoli nam ulepszyć nasze dotychczasowe produkty – mówi Karol Szymański.

Jak na razie blockchain ma zastosowanie głównie w obszarze bezpiecznej wymiany informacji, cyfrowych płatności i kryptowalut. Nad nowymi rozwiązaniami bazującymi na tej technologii pracują jednak zarówno start-upy, fintechy, jak i globalne korporacje. Ocenia się, że w przyszłości blockchain ma szansę zrewolucjonizować usługi finansowe, a na jego bazie może nawet powstać całkiem nowy system płatniczy.

– Technologia blockchain umożliwia decentralizację szeroko rozumianego obszaru finansów – mówi ekspert PKO Banku Polskiego. – W tym momencie trudno jednak przewidzieć, jak dokładnie może przebiegać ten proces. Mam jednak nadzieję, że zarówno ten tradycyjny świat finansów, jak i nowy, oparty na blockchainie znajdą pewną synergię. To pozwoli klientom czerpać większe korzyści z usług – zarówno naszych, jak i nowych firm, które pojawią się na tym rynku.

Według danych, które przytacza Statista, w ostatnich latach blockchain stał się już osobnym, prężnie rosnącym rynkiem, a do 2025 roku globalna wartość rozwiązań opartych na tej technologii może sięgnąć 39,7 mld dol. Za ok. 30 proc. tej wartości mają odpowiadać banki, które w blockchaina inwestują najwięcej.

– Technologia blockchain jest bardzo zdemokratyzowana i nastawiona na brak jednej, scentralizowanej organizacji, która kontroluje np. przepływy finansowe. Wyzwanie stanowią sytuacje, które wymagają kooperacji kilku różnych organizacji, nawet nie zawsze stricte finansowych. Dlatego powinniśmy usiąść razem do tego stołu i wypracować pewne synergie. Od dłuższego czasu koordynujemy prace grup roboczych np. w ramach Koalicji na rzecz Polskich Innowacji, po to żeby razem z innymi bankami i instytucjami, nie zawsze z sektora finansowego, szukać łączących nasz wspólny interes rozwiązań – podkreśla Karol Szymański.

Ekspert mówił na temat ewolucji projektów PKO Banku Polskiego w obszarze blockchainu podczas workshopu w ramach wydarzenia Thursday Gathering. To spotkania społeczności innowatorów, naukowców, start-upów, ekspertów, inwestorów i studentów, które są dobrą okazją do wymiany wiedzy, doświadczeń i omówienia najważniejszych trendów rynkowych. Organizatorem coczwartkowych eventów jest Fundacja Venture Café Warsaw i jej partnerzy.